Icelandic snowballs

Het is al een jaar geleden dat ik op IJsland was om een korte documentaire te maken met Birta Rós, een IJslandse muzikant.  Het was voor mij een bijzonder project, met mijn 16mm filmcamera. De film in de camera was zo'n 25 jaar over de datum, vandaar de ruis en de onscherpte. Birta liet me haar IJsland zien en vertelde me hoe de natuur haar inspireert.

"Kodak Vision 200T uit begin jaren '90" 

In november 2016 ging ik, bijna direct uit het vliegtuig naar de grote zaal van Hljómahöll in Reykjanesbær. Daar begonnen we aan de videoclip van het liedje Snowballs, met hulp van Dagný die voor het geluid zorgde. De volgende dag zijn Birta en ik naar een paar mooie plekken op het eiland geweest om beelden op 16mm te schieten en een interview op te nemen.

Exactly one year ago I was in Iceland to shoot on 16mm film. The film in the camera was almost 25 years old, so that explains the heavy grain and unsharpness. Musician Birta Rós showed me her Iceland and told me how nature inspires her.









In november 2016 I shot a short documentery and a videoclip with Birta. Almost straight from the airplane we started out in Hljómahöll, a music hall in Reykjanesbær, with help of Dagny Halla. I had to film with my DLSR because it was quite dark there, but the setting was very nice. Saturday Birta and I went to a few beautiful places between Grindavik and Keflavík to shoot some 16mm film. In an interview Birta explained me why and how the song we did the video for appeared to her.

In de sterren geschreven

Frans van der Graaf kijkt door het
oculair van zijn telescoop.

ASSEN - "Dit verhaal moet ik in beeld brengen", denk ik. Het is begin 2014 en Frans van der Graaf staat op het punt om vanuit Dordrecht te verhuizen naar Drenthe.

"Oogjes op sap"

Niet veel later plan ik de eerste draaidag. Mensen worden geraakt door het verhaal van Frans, merk ik al direct. In de koepel van de sterrenwacht staat een groep scholieren. Als Van der Graaf zijn verhaal aan een meegereisde moeder vertelt, krijgt ze spontaan tranen in haar ogen. "Mensen krijgen wel vaker oogjes op sap", vertelt Frans.

Kijk de documentaire online bij RTV Drenthe.

Het verhaal

Collega Thijs Blom van RTV Rijnmond vertelt me eind 2013 al dat Frans van der Graaf gaat verhuizen naar Drenthe. Frans is in Dordrecht en omstreken een bekenheid. Hij is oprichter van Sterrenwacht Mercurius. Media weten hem altijd te vinden als er iets gebeurt in de ruimte. Ik ken Frans al sinds een interview in 1999 over de zonsverduistering. 

Vanuit de koepel van de sterrenwacht
kijk je naar de hemel.

De documentaire die ik maak vertelt het persoonlijke verhaal van Frans van der Graaf. Als zijn vrouw na een lang ziekbed overlijdt aan borstkanker gebeurt er iets bijzonders. Frans verruilt zijn werk in Dordrecht voor een onzekere toekomst in Frederiksoord om een nieuwe start te maken.

In een interview van ongeveer anderhalf uur vertelt Frans het hele verhaal. Ik neem alleen het geluid op, zo blijft de sfeer intiemer en ik word niet afgeleid door de camera. Als camjo is het tijdens een interview niet altijd makkelijk om je aandacht te verdelen over de inhoud en het beeld.  

Kodak Film

Als je het mij vraagt is film in staat om emotie over te brengen. De korrel is prachtig en je concentreert jezelf veel beter, omdat ieder shot geld kost. Het liefst zou ik de hele documentaire op film draaien. Helaas heb ik daar het geld niet voor, daarom kies ik voor stilstaande beelden. 

Een negatief.

De eerste serie op Kodak T-Max is waardeloos. Ik besluit te kiezen voor de meer klassieke Kodak Tri-X film en dat resultaat is aanmerkelijk beter. Ik fotografeer alleen de scènes waar ik niet bij kan zijn, omdat ze zich afspeelden voor ik Frans ben gaan volgen. De rest, zoals zijn laatste dag bij de sterrenwacht film ik digitaal. 

Scannen of filmen?

De foto's afgedrukt op mat papier.

Het ontwikkelen en afdrukken van de negatieven kan ik gelukkig zelf doen, dat scheelt in ieder geval weer in de kosten. Maar hoe krijg je de foto's in de film? Het lijkt me in eerste instantie een goed idee om de foto's af te drukken op mat papier en vervolgens te filmen. Met een zoom-remote kun je hele langzame zooms maken en je kunt over de foto heen pannen.

In de studio film ik de foto's.

Het resultaat stelt me teleur en ik kies uiteindelijk om de foto's te scannen en daarna te corrigeren met Photoshop. De correctie bestaat voornamelijk uit het wegpoetsen van stofjes. Janneke van der Helm animeert een aantal foto's zodanig dat een 3D-effect ontstaat.  Je krijgt dat effect door een foto in verschillende laagjes te knippen, Als je die allemaal met een andere snelheid laat bewegen ontstaat de illusie van diepte. 

Hospice

Een kamer in het hospice in Assen.

De belangrijkste scène uit de documentaire blijkt ook meteen de moeilijkste om in beeld te brengen. Het moment waarop Frans vertelt over het sterfbed van zijn vrouw. Hoe ga ik dat doen? Die vraag houdt me een paar weken bezig. Moet ik Frans vragen om naast een leeg bed te gaan zitten? Eerlijk gezegd, dat idee bezorgt me buikpijn. Sommige dingen wil ik niet scène zetten.

Ik besluit te bellen met een hospice in Assen om te vragen of ik een lege kamer op de foto mag zetten. Ik ben van harte welkom. De sfeer van de lege ruimte voelt beklemmend. Zeker als ik bedenk dat de mensen die in dit bed liggen hier komen om te sterven.

Door het raam zie je de hemel.

Een uur lang sluit ik me op in de kamer en probeer de spullen die er staan op me te laten in te werken. Een lantaarn met een ruitje in de vorm van een hartje. En als je in het bed ligt, zie je de hemel door een raam dat dicht bij het plafond zit. In mijn hoofd hoor ik Frans vertellen en door de zoeker van mijn Nikon F4 probeer ik de beelden die daar bij horen te vinden.

Uitzending

TV Drenthe zendt de documentaire uit op zondag 21 februari. De eerste uitzending is 's ochtends om 9.45 uur en wordt herhaald om 12.45 uur en 15.45 uur.

Nieuwe reportages.

ASSEN - Het is de afgelopen maanden erg druk geweest, zowel zakelijk als privé. De trouwe volgers wil ik toch even laten zien wat ik gedaan heb de afgelopen maanden.

Stan Storimans Prijs 2013

HILVERSUM - Het is werkelijk waar ongelooflijk, maar ik heb de Stan Storimans Prijs 2013 gewonnen. De prijs voor de cameraman die met de beste nieuwsbeelden thuis kwam het afgelopen jaar. Een paar jaar nadat ik mijn eerste reportage met spiegelreflex camera filmde mag ik die mooie prijs in ontvangst nemen uit handen van de kinderen van Stan. Het motiveert me enorm om door te filmen mijn spiegelreflexcamera.

Foto: Koen Suyk via stanstorimansprijs.nl

Het was niet eens de bedoeling om de prijs te winnen, ik was gewoon nieuwsgierig naar wat vakmensen vinden van mijn reportage. Het juryrapport loog er niet om:

"De grote verrassing voor de jury was de inzending van RTV Drenthe. Jeroen Kelderman reisde als camjo naar Kunduz om militairen van de Johan Willem Friso Kazerne uit Assen te volgen, die daar Afghaanse politiemensen opleiden. Helaas was Kelderman de enige deelnemer van de regionale omroepen; zijn werk maakt nieuwsgierig naar wat er verder aan kwaliteit en talent bij die omroepen rondloopt.
Het is voor de jury altijd lastig om onderscheid te maken tussen enerzijds de journalistieke kwaliteit en waarde van een reportage, en anderzijds de kwaliteit van het camerawerk, van de beelden. En bij een reportage van een camjo, een journalist die zelf filmt, is dat nog ingewikkelder: dan vallen die twee aspecten vrijwel samenvallen.
Maar bij de Stan Storimans Prijs gaat het nou eenmaal puur en alleen om de kwaliteit van de beelden. En die was in het geval van Jeroen Kelderman van een bijzondere klasse. De kijker wordt werkelijk overladen met beautyshots. Of het nou om een totaalshot van de omgeving gaat, om medium shots in de beperkte ruimte van een militair voertuig, of om een close-up van een vetnippel, de beelden zijn oogstrelend. Ook de rijers, de shots vanuit een rijdend voertuig, zijn zeldzaam scherp en boeiend. We zien in Nederlandse nieuwsreportages zelden een voorbeeld waarin het camerawerk de aandacht zo sterk gevangen houdt.
En zo kan het dus gebeuren dat een reportage van een regionale omroep, die journalistiek inhoudelijk niet heel bijzonder is, en waarvan op de teksten en de voice-over zelfs het nodige af te dingen valt, door het opzienbarend mooie camerawerk opeens boven de rest uitsteekt.
En daarom heeft de jury, dames en heren, besloten om de Stan Storimans Prijs 2013 toe te kennen aan Jeroen Kelderman van RTV Drenthe voor Missie Kunduz."

ENGLISH:

HILVERSUM - It's really incredible, but I won the Stan Storimans Prize 2013, that's the prize for the cameraman that made the best newsfootage. Just two years after I  started filming with my DSLR camera. It really motivates me to keep on filming with the 7D/D5100.

I didn't even thought of winning this prize, I was just curious about what other professionals thought about my report. But the jury was more then praiseful:
 "The big surprise for the jury was the submission of RTV Drenthe. Jeroen Kelderman traveled as camjo to Kunduz to follow soldiers who train Afghan police officers. Unfortunately Kelderman was the only participant of the regional broadcasters, his work makes curious about other talent at regional broadcasters.
It is always difficult to distinguish between the journalistic quality and value of a report, and also the quality of the camera work. To judge the report of a camjo, a journalist who filmed, is even more complicated: Then those two aspects practically coincide.

But the Stan Storimans Prize is purely about the quality of the images. And that was in the case of Jeroen Kelderman of a particular class . The viewer is really overloaded with beauty shots. Whether it's an overall shot of the environment, to medium shots in the limited space of a military vehicle, or a close- up of a grease fitting, the images are stunning. The dolly shots, the shots from a moving vehicle, are rare sharp and engaging. In Dutch news reports we see rarely an example in which the camerawork does catch the attention so strongly."

  

RTV Drenthe komt in actie

ASSEN - Samen met collega's Jeroen W., Jasper en Fred ben ik de afgelopen weken bezig geweest om 5 promo filmpjes te maken voor RTV Drenthe. De filmpjes moeten laten zien wat de regionale omroep allemaal doet in Drenthe. Wie weet gaan de plannen om 25 miljoen euro te bezuinigen op de regionale omroepen dan niet door.

We hadden al vrij snel een idee hoe de filmpjes eruit moesten gaan zien: In ieder filmpje laten we een collega vertellen over zijn of haar werk bij de omroep. De filmpjes zijn gedraaid met een Canon 7D en Sigma lenzen. De presentaties in de studio zijn gedraaid met een Panasonic AG-AF100A.

ENGLISH:

ASSEN - Together with colleagues Jeroen W., Jasper and Fred, I've been busy the past few weeks to make 5 promo videos for RTV Drenthe. In every movie a colleague tells a story about his or her work at RTV Drenthe. The video's were shot on the Canon 7D with Sigma lenses. In the studio we used a Panasonic AG-AF100A.

A post about Iceland in English

Keflavik - Last weekend I was in Iceland for 42 hours to make a report on the Toyists, a group of artists. The artist were in Keflavik to transform a huge 20 feet high watertank into a piece of art.The report is broadcasted by RTV Drenthe and is in Dutch. The video starts at 2.24. It's filmed with a Canon 7D and Nikon lenses.

Bijzondere fluit

Het is al weer even geleden, maar ik ben nog steeds bezig. Het filmpje hieronder is misschien niet helemaal zoals het moet, maar het resultaat kan ermee door. Voor de shots met de fluitiste heb ik twee lampen met softboxen gebruikt. In ieder shot staan de lampen op een andere plek. De balletzaal waar ze staat, was verschrikkelijk om in te werken. Een wand had spiegels en de anderen hadden lelijke deuren of ramen...